34. RHEOL SEFYDLOG 34 - Gweithdrefnau
Brys
34.1 Mae Rheol Sefydlog 34 yn gwneud
darpariaethau dros dro i hwyluso parhad busnes y Cynulliad yn ystod
yr achosion o COVID-19. Bydd Rheol Sefydlog 34 yn peidio â
chael effaith pan gaiff y Cynulliad ei ddiddymu, neu pan fydd y
Cynulliad yn penderfynu felly, pa un bynnag sydd gyntaf. Pan fo
darpariaethau a gynhwysir yn Rheol Sefydlog 34 yn gwrthdaro â
darpariaethau eraill y Rheolau Sefydlog, rhaid rhoi blaenoriaeth
i'r rhai yn Rheol Sefydlog 34.
Llywydd Dros Dro Dynodedig
34.2 Os bydd y Cynulliad o’r farn bod
hynny’n briodol, caiff ethol Aelod yn Llywydd Dros Dro
dynodedig i arfer swyddogaethau'r Llywydd.
34.3 Rhaid i'r Llywydd Dros Dro dynodedig
ymgymryd â swyddogaethau'r Llywydd, ond dim ond ar ôl
i'r Clerc hysbysu'r Cynulliad bod y Llywydd a'r Dirprwy Lywydd yn
methu â gweithredu.
34.4 Bydd y Llywydd Dros Dro dynodedig yn peidio ag
arfer y swyddogaethau hyn pan fydd y Clerc yn hysbysu'r Cynulliad
bod naill ai'r Llywydd neu'r Dirprwy Lywydd yn gallu
gweithredu.
Cadeirydd Dros Dro yn y Cyfarfodydd Llawn
34.5 Caiff y Cynulliad ethol Cadeirydd
Dros Dro at ddibenion cadeirio cyfarfodydd llawn.
34.6 O ran swyddogaethau’r Llywydd,
dim ond y swyddogaethau a ganlyn y caiff Cadeirydd Dros Dro a
etholir o dan Reol Sefydlog 34.5 ymgymryd â hwy:
(i) swyddogaethau mewn perthynas â
busnes yn y cyfarfodydd llawn o dan Reol Sefydlog 12;
(i) swyddogaethau mewn perthynas â
threfn yn y cyfarfodydd llawn o dan Reol Sefydlog 13;
(ii) unrhyw swyddogaethau eraill mewn
perthynas â busnes yn y cyfarfodydd llawn.
34.7 Dim ond ar ôl i'r Clerc
hysbysu'r Cynulliad fod y Llywydd a'r Dirprwy Lywydd yn methu
â chadeirio cyfarfodydd llawn y caiff Cadeirydd Dros Dro
ymgymryd â’r swyddogaethau a bennir o dan Reol Sefydlog
34.6.
34.8 Bydd Cadeirydd Dros Dro yn peidio ag arfer y
swyddogaethau hyn pan fydd y Clerc yn hysbysu'r Cynulliad fod naill
ai'r Llywydd neu'r Dirprwy Lywydd yn gallu cadeirio cyfarfodydd
llawn.
Y Llywydd yn adalw’r Cynulliad
34.9 Caiff y Llywydd, gyda chytundeb y Pwyllgor
Busnes, gynnull y Cynulliad i ystyried mater sydd o bwys cyhoeddus
brys sy'n ymwneud ag iechyd y cyhoedd.
Cworwm yn y Cyfarfod Llawn
34.10 Pan fo'r Llywydd, ar ôl ymgynghori
â'r Pwyllgor Busnes, yn penderfynu ei fod yn ofynnol er mwyn
diogelu iechyd y cyhoedd, nid yw pleidlais yn ddilys oni bai bod o
leiaf 4 Aelod yn cymryd rhan, a bod yr Aelodau hynny'n cynrychioli
mwy nag un grŵp gwleidyddol.
Pleidleisio yn y Cyfarfod Llawn
34.11 Pan fo'r Llywydd, ar ôl ymgynghori
â'r Pwyllgor Busnes, yn penderfynu ei fod yn ofynnol er mwyn
diogelu iechyd y cyhoedd, caiff pob grŵp gwleidyddol (neu
grwpiad a ffurfir at ddibenion Rheol Sefydlog 11) enwebu un Aelod
o'r grŵp neu'r grwpiad i gael yr un nifer o bleidleisiau ag
sydd o aelodau'r grŵp neu grwpiad, neu yn achos grŵp
gwleidyddol sydd â rôl weithredol, aelodau’r
grŵp hwnnw yn ogystal ag unrhyw aelodau eraill o’r
llywodraeth.
34.12 Yn ddarostyngedig i Reol Sefydlog 34.13, mae
Rheol Sefydlog 34.11 yn gymwys i holl fusnes y Cyfarfod
Llawn.
34.13 Nid yw Rheol Sefydlog 34.11 yn gymwys pan fo
deddfwriaeth yn ei gwneud yn ofynnol i basio penderfyniad neu
gynnig drwy bleidlais lle bydd nifer yr Aelodau sy'n pleidleisio o
blaid y penderfyniad neu'r cynnig ddim llai na dwy ran o dair o
gyfanswm seddau'r Cynulliad.
34.14 Rhaid dangos pleidlais a gafodd ei bwrw o dan
delerau Rheol Sefydlog 34.11 yn glir yn y cofnod o drafodion y
Cyfarfod Llawn.
Hygyrchedd Cyfarfodydd Llawn
34.15 Caiff y Llywydd wahardd y cyhoedd rhag bod yn
bresennol mewn cyfarfodydd llawn pan fydd angen gwneud hynny er
mwyn diogelu iechyd y cyhoedd. Os digwydd hynny, rhaid parhau i
ganiatáu mynediad ar gyfer darlledu.
34.16 Ni fydd y gofyniad yn Rheol Sefydlog 34.15 i
barhau i ganiatáu mynediad ar gyfer darlledu yn gymwys pan
fydd y Comisiwn yn penderfynu ei bod yn anymarferol darlledu'r
trafodion.
34.17 Os yw Rheol Sefydlog 34.10, 34.15 neu 34.16 i
gael ei chymhwyso, rhaid i'r Llywydd neu'r clerc:
(i) hysbysu'r Cynulliad;
a
(ii) cyhoeddi'r penderfyniad, lle
bo hynny'n ymarferol bosibl, cyn y cyfarfod.
Cwestiynau llafar
34.18 Os bydd y
Llywydd, ar ôl ymgynghori â’r Pwyllgor Busnes,
o’r farn ei bod yn angenrheidiol am resymau iechyd y cyhoedd,
caiff y Llywydd ddatgymhwyso gofynion Rheol Sefydlog 12.56 ar gyfer
unrhyw wythnos neu wythnosau y mae’r Cynulliad yn eistedd
mewn Cyfarfod Llawn.
Hygyrchedd Cyfarfodydd Pwyllgor
34.19 Caiff y cadeirydd
wahardd y cyhoedd o gyfarfod pwyllgor pan fydd angen gwneud hynny
er mwyn diogelu iechyd y cyhoedd. Os digwydd hynny, rhaid parhau i
ganiatáu mynediad ar gyfer darlledu.
34.20 Ni fydd y
gofyniad yn Rheol Sefydlog 34.19 i barhau i ganiatáu
mynediad ar gyfer darlledu yn gymwys pan fydd y Comisiwn yn
penderfynu ei bod yn anymarferol darlledu'r
trafodion.
34.21 Os yw Rheol Sefydlog
34.19 neu 34.20 i gael ei chymhwyso, rhaid i'r cadeirydd neu'r
clerc:
(i) hysbysu'r pwyllgor; a
(ii) cyhoeddi'r penderfyniad, lle bo hynny'n
ymarferol bosibl, cyn y cyfarfod.
Pwyllgor Cyfrifol o dan Reol Sefydlog 21
34.22 Os bydd y
Pwyllgor Busnes o’r farn ei bod yn angenrheidiol,
caiff
(i) datgymhwyso Rheolau Sefydlog 21.2 a 21.3 yn gyfan
gwbl neu’n rhannol;
(ii) cytuno bod y Cynulliad cyfan yn ymgymryd
â’r swyddogaethau o dan Reolau Sefydlog 21.2 a 21.3 yn
gyfan gwbl neu’n rhannol.
34.23 Caiff y pwyllgor
cyfrifol o dan Reolau Sefydlog 21.2 a 21.3, pan fydd yn barnu bod
hynny’n angenrheidiol er mwyn diogelu iechyd y cyhoedd,
gyflwyno adroddiad yn hwyrach na'r rheol 20 diwrnod a nodir yn
Rheol Sefydlog 21.4.
Cynulliad Cenedlaethol Cymru